Kuru Haşhaş, Haşhaş gelincikgiller familyasında mor ve beyaz çiçekleri olan bitki türüdür. Hindistan ve Anadolu'da ve Akdeniz bölgesinde yetiştiriciliği eskiden beri yapılmaktadır. Haşhaş sıcak ve az yağış alan bölgeleri sevmektedir. Haşhaşın bitkisinin ortalama boyu 1-2 metre meyveleri ise bir portakal büyüklüğündedir ve yaklaşık 40 farklı türü bulunmaktadır.
Haşhaş ülkemizin birçok yerinde yetiştirilmektedir. Haşhaş kökü fazla derine inmediğinden dolayı killi toprak, az rüzgâr alan bölgede ve fazla su tutmayan topraklarda yetiştirilmektedir. Aşırı rüzgâr alan bölgede toprağa tutunamadığı için bitki kökleri etkilenir ve yerinden oynadığı için verim yapamaz.
Ege denizinin kuzeydoğusunda haşhaş ekimine oldukça geniş alan ayrılmıştır. Afyon, Konya, Burdur, Isparta, Denizli buralarda da yetiştiricilik oldukça fazladır. Haşhaş kurutulmuş ve yeşil olarak birçok alanda kullanılmaktadır. Haşhaş bitkisini afyon çıkarılmak amacıyla yetiştirilmesi 1972 yılında kanunen yasak konulmuştur. Günümüzde haşhaş yetiştiriciliği sadece kanunen kontrol altına alınmış ve sadece 7 il sınırı içinde sadece tohum ve kapsül elde edilmesi için yetiştirilmesine izin verilmiştir. Ülkemizin bazı illerinde ise hiç uğraşılmadan kendi kendine yetiştiği söylenmektedir.
Haşhaşın faydaları nelerdir?
Haşhaş tamamen olgunlaşmadan toplanıp tohumları kabuktan ayırıp çıkarılır ve hafif sıcak ortamda kurutularak kullanılır.
- Haşhaş yağında kolesterol oranı çok düşük olduğundan dolayı rahatlıkla tüketilir.
- Damar tıkanıklığı riskini azaltır kalp krizini önler. Kuru tohumları bala katılıp yenildiğinde vücuda dinçlik zindelik verir.
- Tohumlarında elde edilen yağ bazı merhemlerin yapılmasında kullanılır ve yine yağı sabun yapımında kullanılmaktadır.
- Haşhaşın bazı ağrılara iyi geldiği bilinerek kullanılır bunlar diş ağrısı, ishal, karın ağrısı, bağırsak sancılarıdır.
- Kurutulmuş haşhaşı lapa haline getirip ağrılı bölgeye konulduğunda ağrıyı uyuşturucu etkisiyle kestiği bilinir.
- Kaynatılarak suyuyla gargar yapmak diş ağrısına iyi gelir az miktarda içilmesi uyku verir ve ağrıları keser.
- Haşhaş tohumlarının kabuklarında elde edilen afyon tıpta bazı ilaçlar da kullanılmaktadır.
Haşhaşın zararları nelerdir?
Haşhaş bilindiği gibi uyuşturucu etkisinin çok olduğu için mutlaka bir hekim kontrolü altında kullanılmalıdır bilinçsizce içilmesi kullanılması oldukça zararlıdır. Çocuklardan uzak tutulmalı küçük çocuklarda ölümlere sebebiyet verebilir.
Uyuşturucu etkisi sebebi yetinden dolayı araba kullananların almaması tavsiye edilir nedeni ise zihnin bulanıklığına sebep olarak hareketlerde yavaşlık, uyku sersemliği meydana gelir. Kalp atışında ve tansiyonda düşmeye sebebiyet verir. Karar verme yeteneğini azaltır, mantıklı düşünmeyi engeller, çevreye ilgisizlik ve hareketlerde dengesizlik meydana gelir.
