{ "title": "Haşhaş Çeşitleri", "image": "https://www.hashas.gen.tr/images/hashas-cesitleri.jpg", "date": "20.01.2024 15:21:11", "author": "oktay öztürk", "article": [ { "article": "Haşhaş çeşitleri, Haşhaşın Ana vatanı olan Anadolu ülkemiz için büyük bir pazara sahiptir milattan önce 3000 yılından bu yana ülkemizde yapıldı bilinmektedir. Ülkemizde 1993 yılına kadar haşhaşın üretimi ve ticareti serbest bırakılmıştı daha sonra uyuşturucu madde olarak kanunen bildirilmiş olup üretimi kısmen yasaklanmıştır. Haşhaş tarımı Afyon yöresinde 1971 yılına kadar haşhaş tohumu yetiştirmek amacıyla gerçekleşmiştir. Haşhaş kapsülleri çizilerek elde edilen Afyon sakızı Toprak Mahsulleri Ofisi tarafından işlenerek tıbbi amaçlı ihraç edilmiştir. 1971 ile 1974 yılları ülkemizde haşhaş üretimi yasaklanmış olup 1974 yılından itibaren geçimlerinin büyük bir kısmını haşhaş üretimi ile sağlayan çiftçilerin yaşam alanlarını düzeltmek amacıyla haşhaş ekiminin serbest bırakılmıştır.

Haşhaş kapsülünün çizilmesi ile elde edilen Afyon üretim yasaklanmış olup güvenli bir yöntem Orhan Haşhaş kapsül üretimine geçilmiştir. Haşhaş tarımı 1986 tarihli kanunun 3298 sayılı uyuşturucu maddeler ilgili Kanunu ve Windows 98 tarihli 88 slayt 12850 sayılı kanunun yönetmeliği çerçevesinde yürütülmektedir haşhaşın üretilmesi haşhaş kapsülü tıbbi Afyon üretimi satın alınması yurt içinde satışı ve ihracatı konularında Toprak Mahsulleri Ofisi Genel Müdürlüğü görevlendirilmiştir. Haşhaş ekonomik değeri olan kapsül ve tohum olmak üzere iki önemli alanda üretilmektedir. Haşhaşın kapsülünde kabağın kodein morfin nasıl kopilin TV papaverin gibi öneme sahip olan yaklaşık 30 değişik alkaloit ihtiva ettiği bilinmektedir.

Bunların yanı sıra katma değerler yüksek yarı sentetik ilaç aktif maddeler ile üretilmektedir. Bu maddelerden Morfin başta olmak üzere uyuşturucu özelliği olmasına rağmen nasıl korku filmi ve papaverin maddelerinin uyuşturucu özelliği yoktur genellikle ağrı kesici ve anestezik ve öksürük kesici olarak bu maddelerden çoğunlukla yararlanılmaktadır haşhaşın tohumları sarı, beyaz, mavi, çiğ, kahve, gri ve pembe renklerde olmaktadır. Ülkemizde ise en fazla üretilen sarı beyaz ve mavi tohumlu haşhaş çeşitleri mevcuttur ülkemizde üretilen bu haşhaşların bir kısmı çiftçilerin ihtiyaçlarını ayrılmakta önemli bir kısmı da serbest piyasada işlem görmektedir. Haşhaşın tohumun özelliği yüzde 45 ile 55 arasında yağ olması ve yüzde 30 protein içerikli olmasına sahip olduğundan geleneksel olarak gıda amaçlı kullanılmaktadır tohumundan elde edilen haşhaş yağı gıda ve kozmetik boya sanayinde kullanılmaktadır.

1961 tek sözleşmesi uyuşturucu madde işlerinin ülkelere tekelden üretilme hükmünü getirmekte birleşmiş milletler uyuşturucu maddelerin kontrolünde ülkemize yetki verilmiştir. Birleşmiş milletler denetiminde yasal ana üretici Türkiye, Hindistan, Fransa, Macaristan, İspanya ve Avustralya'da yapılmaktadır. Hindistan ve Türkiye'de birleşmiş milletler tarafından geleneksel üste bahsettiğimiz diğer ülkelerde ticari üretici olarak kabul edilmiştir. Birleşmiş milletler tarafından toprak mahsulleri ofisine ülkemize verilen 700 bin dekar limitli haşhaş ekimi ve çizimi yapılmaktadır. Ülkemizde Morfin oranı yüksek çeşitleri ıslahı yanı sıra diğer bir konuda katma değeri yüksek olan tabağın ve noskapin çeşitleri de ıslah çalışması yapılmaktadır. Bu kapsamda kurulan kurumumuzca ıslah çalışmaları neticesinde Toprak Mahsulleri Ofisi tarafından geliştirilmiş olduğu 2010 yılından itibaren tescil edilmiştir. Bu kurumda hazırlanan ve Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi ile iş birliği yapılarak tübitak destekli proje kapsamında haşhaş değeri yüksek olan iki haşhaş çeşidinin daha geliştirmiştir.

Bunlar ofis NM ve ofis NP çeşitleridir. Geliştirilen bu çeşitler 29. 02. 2012 tarihinde ülkemizde almış olup ayrıca ekonomik ve tıbbi değeri yüksek olan bir diğer tür olan yabani haşhaş üretiminin de ıslah çalışmaları devam etmektedir. Bu üretim ülkemize ve ülke ekonomisine gerek ilaç ham maddesi gerek tohum üretiminde dünyada lider olmak hedefleri arasındadır. Bunun için kimyasal Arge çalışmaları devam etmektedir. Şimdi ülkemizde üretimin olan haşhaş çeşitlerini sırayla yazalım.

Ülkemizde tescillenen 13 çeşidi bulunmaktadır

" } ] }